Diyarbakır’ın Çınar ve Mardin’in Mazıdağı ilçesine bağlı köylerde başlayan yangın, 55 bin dekarlık alanda 15 kişinin yaşamını yitirmesine, bir kısmı ağır olmak üzere 78 kişinin yaralanmasına neden olmuştu Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi Diyarbakır Milletvekili Ceylan Akça Cupolo, yangınları TBMM gündemine taşıyarak araştırma önergesi ve kanun teklifi verdi.
DEM Parti milletvekili Cupolo tarafından yangınların nedenleri ve geç müdahale edilmesinin sorumlularının araştırılması için TBMM’ye sunulan araştırma önergesinin gerekçesinde şu ifadeler yer aldı; “20 Haziran 2024’te saat 22.15’te Diyarbakır Çınar ilçesine bağlı Köksalan Mahallesi’nde başlayan ve Ağaçsever, Yazçiçeği, Bağrık Mahalleleri ile Mardin Mazıdağı ilçesine bağlı Yücebağ, Şenyuva, Yetkinler Mahallelerine ilerleyen yangın; 17 köyde/mahallede, 55 bin dekarlık mera, orman ve tarım arazisini de kapsayan bir alanda 15 kişinin yaşamını yitirmesine, bir kısmı ağır olmak üzere 78 kişinin yaralanmasına sebep olmuştur. Yangın; büyük kısmında tahıl yetiştirilen tarım alanlarını üzerindeki ürünlerle yok etmiş; hayvancılıkla geçinenlerin sürülerini ve yaban yaşamını ortadan kaldırmıştır. Diyarbakır Kent Koruma ve Dayanışma Platformu’nun uzmanlardan oluşan bir heyetle yerinde yaptığı incelemeler sonucu hazırladığı rapora göre yangında “504 hayvanın can verdiği, 214’ünün kesime yönlendirildiği, 100’ün üzerinde tedavisi devam eden hayvanın bulunduğu” tespit edilmiştir
Yangına müdahalede çifte standart
Tesadüfle Büyük Çınar-Mazıdağı Yangınından sadece saatler sonra Manisa Salihli’de yaşanan bir diğer elim orman yangına havadan ve karadan müdahale edildiğine dair haber geçiyor Anadolu Ajansı. Çınar-Mazıdağı arazisinin engebeli ve tepeli yapısı karadan müdahaleyi zorlaştırıyor; yurttaşların dediği gibi sadece 7 km uzaklıkta bir baraj gölü var ve o gece #YangınBölgesineAcilHelikopter başlığı X sosyal medya platformunda Türkiye gündeminde ilk sıraya oturuyor. Herkes hep bir ağızdan derhal havadan müdahaleyi haykırıyor, fakat Manisa’daki yangına anında havadan müdahale edebilen Devlet; Diyarbakır’da, Mardin’de kapı duvar! Küçük kıyamet bununla da bitmiyor; Mardin Tabip Odası’nın Çınar-Mazıdağı Yangını Ön Raporuna göre; hastanelerde yanık tedavi ünitesinin bulunmaması sebebiyle çok sayıda hastanın civar illere sevk edildiği ve bu durumun yanık gibi acil müdahale gerektiren durumda yaşanan kayıpların artmasına sebebiyet verdiğini gösteriyor.
Valinin “anız” yangını ifadelerine tepki gösteren vatandaş darp edildi
Binlerce dönüm ekini, yüzlerce canlıyı, onlarca canı yok eden yangınının çıkış sebebine dair de çok farklı iddialar gündeme gelmiştir. Aynı gece Diyarbakır Valisi yaşananın ‘anız yangını’ olduğunu açıklamış, ertesi gün yangında vefat edenler için kurulan taziyede gerekçesiz tezini yeniden ileri sürünce yurttaşlar tepki göstermiştir. Bu sırada yaşananları kameraya aldığı için S.Ç. adlı genç Vali korumaları tarafından darp edilmiştir. TMMOB İl Koordinasyon Kurulunun hazırladığı Değerlendirme ve Teknik Ön İnceleme Raporu ise, görgü tanıklarının ifadelerini destekler mahiyettedir “yapılan tespitler ışığında; yangın sebebinin anızlardan kaynaklı olmadığı, elektrik hat ve direklerinin bakımsız ve tehlikeli olduğu, iletim hatlarındaki bakımsızlık, direklerin etrafında yangına karşı önlemlerin alınmaması, aşırı gerilimden kaynaklı ark oluşum yoğunlukları, yine ayrıca ilgili kurumun hemen yangının çıktığı günün ertesinde direkleri değiştirme ve onarımının yapılması delilleri karartma gibi gözlemlerden kaynaklı, oluşan yangının elektrik hatlarından kaynaklı olabileceği” ifade edilmiştir. Diyarbakır Barosu tarafından ise “Yangının çıkış sebebi ve müdahalede geç kalındığı iddialarına ilişkin etkin bir soruşturma faaliyeti yürütülmesi amacıyla ‘Birden Fazla İnsanın Ölümüne ve Yaralanmasına Sebebiyet Verme’, ‘Genel Güvenliğin Kasten Tehlikeye Düşürülmesi’, ‘Görevi Kasten Kötüye Kullanma’ suçları kapsamında Çınar Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda” bulunmasıyla beraber Dicle Elektrik Dağıtım Şirketi de iki ayrı açıklamasında ‘anız yangınını’ işaret etmiş ve dahası yangının ilk tanıklarından olan ve “yangın elektrik tellerinden çıktı” diyen İ.E. hakkında suç duyurusunda bulunmuştur. Kamuoyuna yansıyan son bilgilere göre ise Diyarbakır Başsavcılığı’nın başlattığı soruşturmada çıkan ön raporda, yangının elektrik kaynaklı olduğu tespit edilmiştir”
Afet Bölgesi ilan edilmesi için kanun teklifi
DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Ceylan Akça Cupolo, yangınlara dair TBMM Başkanlığına sunduğu kanun teklifinde ise yürürlükte olan kanunda değişikler yapılarak Diyarbakır Çınar ilçesine bağlı Köksalan, Ağaçsever, Yazçiçeği, Bağrık Mahalleleri ile Mardin Mazıdağı ilçesine bağlı Yücebağ, Şenyuva, Yetkinler Mahallelerini kapsayan 17 köyün “Afet Bölgesi” ilan edilmesini talep etti.
TBMM’ye sunulan kanun teklifinin gerekçesinde ise şu ifadelere yer verildi;
“Yangından etkilenen bölgenin Afet Bölgesi ilan edilmesi şu an elzemdir. Buna ek olarak yangından etkilenen yurttaşların can ve mal kayıplarına ilişkin hasar tespiti ile birlikte zararların karşılanmasına yönelik yetkililerin gerekli çalışmaları yapılmalıdır. Bölgede yaşanan gerek can ve mal kayıplarının, ekosistem tahribatının giderilmesi amacıyla kanun teklifimiz ile Diyarbakır ve Mardin illeri ile çevresi afet bölgesi ilan edilmektedir”
(Haber Merkezi)