Görsel paylaşım platformu Instagram’ın Türkiye’deki kullanıcıları bu sabah erken saatlerde platforma erişim sorunu yaşamaya başladılar. Sosyal medyada değişik dedikodular dolaşmaya başladı. 

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) sayfasından yapılan bir aramada platform için engelleme kararı alındığı belirtiliyordu. Ancak, daha mesai başlamadan alındığı anlaşılan kararıyla “02/08/2024 tarihli ve 490.05.01.2024. – 608903 sayılı” karar da ortalıkta görünmüyordu. Sosyal medya yorumlarında “şeffaf hukuk devleti” ve “keyfililik” merkezli eleştiriler dolaşmaya başladı. Erişim yasağı var, karar var, ancak kararın kendisi ortalıkta yoktu. 

Kaldırılan paylaşım

Instagram’a yönelik erişim engelinin gerekçesinin açıklanmamış olması değişik spekülasyonları da peşinden getirdi. 

Buna göre, İletişim Başkanı Fahrettin Altun, 31 Temmuz tarihli paylaşımında Instagramı kınamıştı: “Heniye’nin şehadeti dolayısıyla insanların taziye mesajı yayınlamasını herhangi bir gerekçe göstermeden engelleyen sosyal medya platformu Instagram’ı da şiddetle kınıyorum. Bu çok açık ve net bir sansür girişimidir.”

İki durumun peş peşe gelmesi kafalarda soru işareti bırakmaya yetti. Yorumlar dış basından da geldi. Örneğin, Bloomberg, kısıtlamanın Haniye paylaşımlarının platformda sansürlenmesinin ardından getirildiğini yazdı. 

AYM’nin iptal kararı 

Anayasa Mahkemesi (AYM) İletişim Başkanlığı’na bazı yetkiler veren ve döner sermaye kurulmasını öngören kararname değişikliğini iptal etti. CHP’liler yaptığı başvuru kapsamında alınan karar rutin bir uygulama olarak Resmi Gazete’de yayımlandı ve karar yine rutin bir uygulama olarak gece yarısından sonra Resmi Gazete’nin internet sayfasında yer aldı. 

AYM, iptal kararının gerekçesinde, özetle “basın ve ifade özgürlüğünün anayasal güvence altında olduğunu, bu kavramları etkileyebilecek düzenlemelerin yasayla yapılması gerektiği” şeklindeydi.

İptal kararının paylaşımı geri çekildi

AYM kararlarının kamuoyuyla paylaşımında rutin bir uygulama olarak önemli kararlar yüksek mahkemenin internet sayfasında özetleniyor ve sosyal medya hesaplarından paylaşılıyor. 

İptal kararı da bu kapsamda sayfaya alındı ve sosyal medya platformu X üzerinde paylaşıldı. Ancak kısa süre sonra sosyal medya platformundan yapılan paylaşım geri çekildi ve AYM’nin internet sayfasına erişim sağlanamaz oldu. 

Bu durum AYM’nin sayfasının da erişime kapatıldığı yönünde sosyal medya paylaşımlarına neden oldu. 

AYM’den açıklama 

AYM’nin X hesabı üzerinden yapılan “Kamuoyuna duyuru” başlıklı açıklamada, “66 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin bazı kurallarını iptal eden 2020/88 esas sayılı kararımız 2/8/2024 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanmış olup erişime açıktır. İnternet trafiğindeki yoğunluk nedeniyle sitemize erişim şu anda sağlanamamaktadır.  Bilgilerinize duyurulur” denildi. 

İletişim Başkanlığı bünyesindeki Dezenformasyonla Mücadele Merkezi’nden yapılan açıklamada ise “Bazı sosyal medya hesaplarında yer alan, Anayasa Mahkemesinin internet sitesi erişime kapatıldı iddiası doğru değildir” denilerek, yaşanan erişim sorunun gerekçesi olarak internet trafiğindeki yoğunluk gösterildi. 

Üst üste yaşanan bu gelişmelerle ilgili “şeffaflık”, “müdahale”, “kuralların belirliliği”, “hukukun üstünlüğü”, “basın özgürlüğü” ve daha birçok kavranlar çerçevesindeki tartışmalarla sürecek gibi görünüyor.  (Ajans Bizim)